- туынды
- eser
Қазақша-түрікше сөздік. 2009.
Қазақша-түрікше сөздік. 2009.
Материализм — (лат. materialis заттық) философиядағы негізгі бағыттардың бірі. Ол сонау антикалық заманнан бастау алады. Бұл көзқарас бойынша, болмыстың барлық формаларының негізі және субстанциясы ретінде материалдық бастаманы есептейді. Материя, табиғат,… … Философиялық терминдердің сөздігі
бармақ — (Жезқ., Ұлы.) шөп машинасы шалғынының саласындағы жұмыр темір. Жәрдем машинаның б а р м а ғ ы н сындырып алды (Жезқ., Ұлы.). Қазақ кейбір нәрсені ұқсастығына қарай бармаққа да байланыстырып айтады. Мысалы, түйменің үлкендігі бармақтай, т. б. Жаңа … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
дөрт — (Орал: Чап., Жән., Казт.; Сем.: Ақс., Көкп., Аяг., Абай, Шұб.; Шығ.Қаз., Ү Н.; ҚХР) төрт. Біздің елде д ө р т у ы л найман дейтін ру бар (Сем., Аяг.). Бұл сан есімнің басқы шебіндегі д ұяңы осы сөзден жасалған өзге туынды, біріккен сөздердің… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шабақтау — 1 (Маң., Маңғ.) үйдің төбесіне сырғауыл төсеу. Жаңа салған бөлменің төбесін ш а б а қ т а п бола алмай жатырмыз (Маң., Маңғ.). Бұл) – шабақ деген есімнен жасалған туынды етістік 2 (Өзб.) шиге салынған ал¬ғашқы қара жүнді сабаумен тегістеу. Екі… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шалма — 1 (Түрікм.: Красн., Небид., Жеб.) уықты байланыстырып тұратын тоқылған енсіз құр 2 (Ақт., Қараб.; Қост.: Аман., Жанг.; Сем.: Көкп., Ақс., Абай) мойын шалғы, бөкебай. Магазинге жақсы жақсы ш а л м а түсіпті (Ақт., Қараб.). Қыстыгүні мен мойныма… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
вербалдық — сын. лингв. Етістікке тән, соған қатысты. Онда ( аған, еген формасында) в е р б а л д ы қ қасиет қалмаған, тек етістіктен туынды сын есім жасайтын формаға айналған (А.Ысқақов, Қазіргі қаз. тілі, 263) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
дәуірнамалық — сын. Дәуірнамаға қатысты, соған тән; эпопеялық. Тіпті «Абай» атты д ә у і р н а м а л ы қ туынды жазған М. Әуезов те ол туралы ешнәрсе демейді (Алматы ақшамы, 30.08.1990, 3) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жауһар — зат. көне. 1. Құрыш болаттан отқа қыздырмай (суықтай) соққан қылыш. Олар қылыштың темірін отқа қыздырмай, «суықтай соғу әдісімен» «ж а у һ а р» деп аталатын атақты Шам шәһарының құрыш болатын соғып шығарады (В. Ян, Шыңғыс хан, 51). 2. ауыс. Өте… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі